بررسی تطبیقی اصاله البرائه از منظر سه اصولی بزرگ آیت الله خویی و امام خمینی و شهید صدر

پایان نامه
چکیده

اصولیان، از جمله محقق خویی و امام خمینی و شهید صدر، در شبهات بدویه حکمیه تحریمیه، قائل به برائت، و اخباری ها قائل به احتیاط هستند. سه اصولی فوق الذکر، در بحث برائت شرعی به مستنداتی از قرآن و روایات تمسک جسته اند که در پذیرش این ادله، هر سه با یکدیگر هم نظر نیستند. در مورد حکم عقل، مشهور اصولیان، از جمله محقق خویی و امام خمینی قائل به قبح عقاب بلا بیان و برائت عقلی شده اند و در مقابل، شهید صدر قائل به حق الطاعه و احتیاط عقلی است. اخباری ها نیز دلایلی از آیات و روایات و عقل بر مدعای خود ذکر کرده اند که هر یک از سه اصولی مورد نظر با استدلالات دقیق و خاص خود به رد ادله ایشان پرداخته اند. در این پژوهش تفاوت در نظریات، تفاوت در نحوه استدلال بر پذیرش یا رد ادله با توجه به مکتب اصولی و مبانی زیر بنایی و اندیشه های روبنایی مشهود است. این پژوهش با هدف بررسی تطبیقی میان نظرات سه تن از اعلام اصولی و دستیابی به نقاط اشتراک و اختلاف و در نتیجه دستیابی به آراء اصح نگاشته شده است و از این جهت که مقایسه ای است میان نظریات سه اصولی بزرگ معاصرِ دارای مکتب اصولی ، کاری نو به شمار می آید. در پایان چنین بدست خواهد آمد که سه محقق محل بحث، صرفا نظرات و مبانی گذشتگان را نقل نمی کنند، بلکه در برخی موارد، ادله ی قطعی مورد پذیرش اصولیان گذشته را با استدلالاتی شایسته و کامل رد و در برخی موارد، دلایل و اصطلاحات جدیدی بکار برده اند و در مواردی، نظرات گذشتگان را با استدلالاتی جدیدتر و کامل تر پذیرفته اند و در نتیجه در تکامل علم اصول کوشیده اند.

منابع مشابه

بررسی تطبیقی مفهوم آزادی از نگاه امام خمینی(ره) و آیت الله شهید بهشتی

در چارچوب اندیشه­ ی سیاسی متاخر اسلام، وقوع انقلاب اسلامی به مثابه حرکتی آزادی­ خواهانه در تاریخ سیاسی ایران، بار دیگر پس از مشروطه، زمینه­ ی مناسبی را برای مداقه در باب مفهوم آزادی برای اندیشمندان و رهبران تئوریک انقلاب فراهم نمود. اگرچه که این مفهوم در سال­ های تثبیت نظام جمهوری اسلامی از فهرست دغدغه­ های رهبران اجتماعی به نوعی به حاشیه رانده شد اما شاید بتوان این ادعا را داشت که مفهوم آزادی ...

متن کامل

عرف و جایگاه آن در آثار اصولی و فقهی امام خمینی (ره) و شهید صدر

با توجه به اهمیت عرف در استنباط احکام شرعی به ویژه در مسائل نو، بررسی آثار فقها در استفاده از عرف، به کاربرد بهتر از آن کمک می کند. بررسی آثار فقهی و اصولی امام خمینی (ره) و شهید صدر بـه عنـوان فقیهانی مؤثر در تکامل فقه که با ادله ی قوی، حجیت عرف هر زمان را اثبات کرده اند، برای اثبات این مسأله، شایسته و بسزاست. بدین منظور بررسی متون فقهی استدلالی و اصولی ایشان بر اساس روش کتابخانه ای و تحلیل مح...

متن کامل

مطالعه تطبیقی ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی(ره) و آیت الله خویی(ره)

آیت الله خویی با اهتمام ورزیدن به حفظ نظام اجتماعی،مدیریت اجتماعی،طرح مسئله ولایت فقیه،ولو با نگاهی متفاوت، مسئله قضا و حدود و بسیاری موضوعات سیاسی دیگر توانسته است اندیشه سیاسی خود را پرورش دهد.اما این اندیشه با توجه به واقیت های تاریخ معاصر و شرایط سیاسی موجود،مجال رشد لازم را نیافته است.ایشان برخلاف برخی از فقها،ولایت را نه یک منصب بلکه یک حکم تکلیفی و وظیفه عملی می داند و با ورود احتیاط آمی...

اندیشۀ حکمرانی و مبنای مشروعیت سیاسی دولت از منظر آیت الله العظمی امام خمینی (ره)

تلفیق پیرایه های سیاست و دیانت در اندیشۀ بنیانگذار فقید جمهوری اسلامی ایران، ارائۀ قرائت متمایزی از شیوۀ مطلوب حکمرانی با عنوان ولایت مطلقۀ فقیه را به همراه داشته است. اندیشۀ ولایت مطلقۀ امام، به مثابۀ نظریۀ مسلط در گفتمان فقه سیاسی شیعه در باب حکمرانی، آنچنان بر تارک جامعۀ معاصر ایران و پیکرۀ نظام حکومتی سایه افکنده که نقش بی بدیلی را در عرصۀ مناسبات مختلف نظام سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی،...

متن کامل

تطبیق اندیشه تقریب از منظر امام خمینی(ره) و آیت الله بروجردی

هدف از پژوهش حاضر، بررسی اندیشه «تقریب» در دیدگاه­های امام خمینی(ره) و آیت­الله بروجردی است. با توجه به این که یکی از مقاصد مهم شریعت­های آسمانی و فرامین عقلی، مسأله‏ وحدت و اتحاد است و این مقصد ضرورتی‏ عقلی و شرعی و از عوامل حفظ بقای اجتماع انسانی می‏باشد و از طرفی، تفرقه که امروزه به یکی از تاکتیک­های سیاسی قدرت­های بزرگ در کشورهای اسلامی تبدیل گردیده، باعث شده است تا وحدت و اتحاد سیاسی مسلما...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023